6 kluczowych grup podmiotów zaangażowanych w system kaucyjny
Czy wiesz jak w praktyce działa wydajny system kaucyjny i jakie podmioty są zaangażowane w jego realizację? W systemie każdy jego uczestnik pełni ważną rolę, której zrozumienie jest kluczowe dla skuteczności tego typu rozwiązań. O kim mowa i jaka jest ich rola? Poznaj 6 kluczowych grup podmiotów zaangażowanych w system kaucyjny.
Producent
Producent umieszcza napoje na rynku w różnych formatach opakowań. W ramach działania systemu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP), jest on odpowiedzialny za cały cykl życia opakowania swojego produktu – jego zbieranie, sortowanie i zapewnienie recyklingu. Temu służą płaconego przez producenta opłaty z tytułu ROP. Ponadto, celem producenta zawsze powinno być zmniejszanie ilości surowców wykorzystanych do produkcji nowych opakowań oraz zwiększenie udziału w nich materiałów wtórnych o możliwie najwyższej jakości. Tylko system kaucyjny może dostarczyć je producentowi w wystarczającej jakości i ilości.
Sprzedawca detaliczny
Sprzedawca detaliczny odpowiada zarówno za sprzedaż konsumentowi napojów w opakowaniach kaucyjnych, jak i w wielu sytuacjach, za ich odbiór. W przypadku Polski, każdy sprzedawca detaliczny musi pobrać kaucję, sprzedając napój w opakowaniu kaucyjnym. W sklepie o powierzchni sprzedaży pow. 200m2 musi także odebrać od konsumenta puste opakowanie kaucyjne i zwrócić mu należną za nie kaucję. Bez wątpienia, odgrywa on kluczową rolę w systemie kaucyjnym. Wynika to z faktu, że konsumenci najczęściej oddają puste opakowania do recyklomatów w placówkach handlu detalicznego. To właśnie w systemach stosujących podejście R2R (ang. Return to Retail) możemy zaobserwować najwyższe poziomy zbiórki. R2R jest także najbardziej wydajną i wygodą opcją, którą z pewnością docenią wszyscy konsumenci. Zatem czysty, szybki, a przede wszystkim prosty proces zwrotu opakowań – powinien być jednym z priorytetów właścicieli przy wyborze odpowiedniego, zautomatyzowanego rozwiązania dla sklepu.
Konsument
Główną myślą stojącą za wdrożeniem systemu kaucyjnego w Polsce jest promowanie recyklingu poprzez motywowanie konsumentów do zwrotu zużytych butelek i puszek. To podejście ma na celu zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów, poprawę stanu środowiska naturalnego oraz ponowne wykorzystanie surowców. Rola konsumenta w całym procesie ma zatem szczególne znaczenie. To właśnie on idzie do sklepu, kupuje napoje w butelkach podlegających zwrotowi, oddaje je, co ostatecznie ułatwia cały proces zbiórki i recyklingu.
Omawiając rolę konsumenta w systemie kaucyjnym warto wspomnieć tez o kwestii jego motywacji. Zapewnienie finansowej zachęty do zapobiegania śmieceniu i promowania recyklingu jest tym, co odróżnia systemy kaucyjne od innych metod zbiórki. Kaucja oraz troska o przyszłość planety motywuje konsumentów do traktowania opakowań jako surowca, a nie jako śmieci. Zebrane przez dziesięciolecia dane na temat systemów kaucyjnych pokazują, że odpowiednio wysoka kaucja za opakowanie napoju, zapewnia wysoki poziom zbiórki.
Dostawca
Dostawcy recyklomatów (ang. Reverse Vending Machine, RVM) to istotna część systemu kaucyjnego, umożliwiająca zbieranie bardzo dużej liczby opakowań po napojach. Producenci dbają o to, aby detalista mógł skupić się na prowadzonej działalności, podczas gdy oferowane przez dostawców recyklomatów rozwiązania, wspierają efektywną obsługę pustych opakowań. Ostatecznie zapewniają oni dostarczenie prawidłowych danych, informacji, usług, jakości materiałów i niezawodnych rozwiązań dla detalistów, jak również operatora systemu kaucyjnego.
Co niezwykle ważne w perspektywie efektywnej działalności systemu kaucyjnego – większość opakowań po napojach jest zbierana właśnie za pomocą recyklomatów. W najbardziej efektywnych systemach, takich jak ten w Norwegii, Niemczech czy Słowacji, ponad 90% wszystkich pojemników jest zawracanych do automatów!
Korzyści płynących z wdrożenia w sklepie zautomatyzowanego sposobu zbiórki jest bardzo wiele. Dlatego jeśli rozważasz tego typu rozwiązanie w swoim sklepie, koniecznie sprawdź nasz kalkulator doboru recyklomatu: https://collection.tomra.com/pl-pl/kalkulator-doboru-recyklomatu
Operator
Operator jest jednym z najważniejszych elementów dobrze funkcjonującego systemu kaucyjnego. To podmiot, który organizuje i zarządza systemem. Operatorzy w Polsce mają za zadanie m.in. prowadzić zbiórkę opakowań objętych systemem kaucyjnym oraz rozliczać kaucje oraz opłaty (manipulacyjne, producenckie) pomiędzy podmiotami zaangażowanymi w działanie systemu, takie jak: sklepy, dystrybutorzy czy wprowadzający.
Podmiot ten dba również o zbieranie i analizę danych, logistykę całego systemu oraz informowanie i edukowanie konsumentów z zakresu funkcjonowania systemów kaucyjnych. Ponadto operator odpowiedzialny jest także za zapewnienie recyklingu zebranego materiału.
Recykler
Recykler jest podmiotem odpowiedzialnym za przetwarzanie i recykling zebranych opakowań, które otrzymuje od operatora systemu kaucyjnego. Jego działanie ma na celu przetworzenie zebranych opakowań i przygotowanie materiału wtórnego do produkcji nowych.
Produkuje on np. rPET i preformy plastikowych butelek PET, które trafiają bezpośrednio do producentów. Ci tworzą z nich kolejne opakowania, które napełniają i wprowadzają na rynek, gotowe do zakupu przez kolejnych konsumentów. To jest właśnie zamknięty cykl recyklingu butelek.
